Archief

Op een houten paneel zijn een aantal bladvormige neerhangende elementen in metaal aangebracht, die langzaam en onregelmatig bewegen wanneer de kleine, achter het paneel bevestigde motor wordt ingeschakeld. Dat is alles. En er gaat een merkwaardige indruk van uit..

Willem van Haecht, De kunstkamer van Cornelis van der Geest, Schilderij op paneel, 104 x 139 cm, gesigneerd en gedateerd: G. v. Haecht, 1628, Rubenshuis, Antwerpen

De Cogels-Osylei is een bijzonder boeiend voorbeeld van architectuur uit het historisch zo belangrijk overgangstijdperk 19e - 20e eeuw. Wij vinden er in bonte mengeling de uitingen van het 19e-eeuwse eclecticisme en daartussen.

De schilders, beeldhouwers, bouwmeesters, edelsmeden en andere kunstenaars zijn in de eerste plaats verantwoordelijk voor Vlaanderens rijke culturele verleden, maar hun kunst zou nooit die uitstraling hebben gekend, indien zij niet de steun en de belangstelling van de Habsburgse vorsten en landvoogden kregen.

Het onderwerp van het schilderij van Claude Monet 'Blauwe regen' zijn de trossen van de glycinia, planten, die in Monet's water­tuin in het dorpje Giverny, vlak bij Parijs, boven het grote watervlak naar beneden hingen, en in het water weerspiegel­den. Het voornaamste onderwerp van het schilderij zijn niet de bloemen van de blauwe regen zelf, maar het licht, dat hun kleur, hun wriemeling overbracht op het oog van de kunstenaar. 

Jacob worstelde tot bij dageraad met de engel in mensengedaante. De strijd bleef onbeslist. Dat bijbelverhaal is voor veel kunstenaars het symbool geworden van hun strijd met de materie bij het ontstaan van het kunstwerk, van de wil om de massa tot bepaalde vormen om te buigen.

Dit zeer waardevolle paneel uit het museum te Doornik laat ons met Jan Gossart, een wellicht te weinig bekend kunstenaar uit de renaissance in de Nederlanden kennis maken. Het stelt de Heilige Donatius voor, een typisch Brugse heilige, getooid in rijk ornaat. Het rad met de brandende kaarsen, het attribuut dat de heilige in de linkerhand houdt en men ook in werken van Van Eyck en Gerard David aantreft, houdt verband met een legende. 

Het hier te bespreken voorwerp uit de verzameling Kröller-Müller staat als buiten-europees kunstwerk vermeld in de catalogus 'Beeldhouwwerken'. We zien een grote. rechtopstaande, uitgeholde boomstam van de broodboom, met een lengte van 2.70 m., voorzien van een grote lengtespleet en bekroond door een vreemd mensengezicht. In de ethnomu­sicologie noemt men een dergelijk voorwerp een 'spleettrom'.