350 jaar Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen
Artikel
De dierenklas, ongedateerd. Artesis Plantijn Hogeschool - Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Antwerpen
Academie tussen toekomst en traditie
Tot voor kort werden kunstacademies nogal meewarig bekeken door de actoren van de hedendaagse kunstwereld. De hedendaagse kunst leek zich voorgoed bevrijd te hebben van de academische ballast en van klassieke vaardigheden als tekenen, boetseren en schilderen. Sommige kunstscholen straalden bovendien een nogal zelfgenoegzaam en behoudsgezind karakter uit. De snelle artistieke ontwikkelingen van de jaren zestig en zeventig leken aan hen voorbij gegaan te zijn. Ze leken zich te koesteren in hun ‘splendid isolation’. En, zo werd in de kunstwereld wel eens geopperd, kunst valt toch niet aan te leren?
Sinds het begin van de 21ste eeuw is daar echter verandering in gekomen. De hedendaagse kunstpraktijk had in de jaren negentig meer oog gekregen voor interactie, onderzoek en didactische processen. In het kielzog van die zogenaamde ‘relationele esthetica’ gingen tentoonstellingsmakers alternatieve modellen opzoeken. Een daarvan was de academie. Omdat ze zich relatief onafhankelijk van de kunstmarkt bleek te handhaven, ontpopte de academie zich tot een verleidelijke vrijplaats waar naar hartelust geëxperimenteerd en gedebatteerd kan worden. Ze werd gepercipieerd als een creatieve en kritische ruimte van waaruit de economische wetten van de kunstwereld in vraag gesteld konden worden. Diverse tentoonstellingen en biënnales, tot zelfs de Documenta, inspireerden zich al dan niet expliciet op het model van de school en de academie.
