Ekaterina Muromtseva - Kwart voor twaalf

Ekaterina Muromtseva (Moskou, 1990) studeerde filosofie en volgde vervolgens een schilder- en tekenopleiding aan de Rodchenko Art School, waarna ze ook de documentaire richting binnen de fotografie en videokunst doorliep.

Sinds haar eerste solotentoonstelling in 2015 neemt de internationale interesse voor Muromtseva’s beeldend werk toe. Ze wordt omschreven als een veelzijdige, politiek ingestelde kunstenares met een groot sociaal engagement. Muromtseva schildert in aquarel, maakt aangrijpende video’s, snijdt personages uit hout. In haar vrije tijd geeft ze ook kunstonderwijs aan bejaarden, met wie ze bij voorkeur over de Tweede Wereldoorlog en de dood van Stalin praat.

Met veel bravoure combineert Ekaterina Muromtseva in haar composities en installaties het heden met het verleden, soms met intelligente humor, dan weer met ironische grimmigheid. Dat ‘het nieuwe Rusland’ nog steeds worstelt met de democratische evenwichten, wil niet zeggen dat de verwesterlijking (sinds de glasnost en perestrojka van Michail Gorbatsjov) geen invloed heeft gehad op de culturele bevrijding van het land. De kern van haar oeuvre zijn de schimmen uit het verleden die Muromtseva een plaats tracht te geven in het heden. Ze onderzoekt het donkere verleden van de Sovjetunie om het nieuwe heden van Rusland te belichten.

Ekaterina Muromtseva’s werk Kwart voor twaalf is een zaalvullende installatie waarin met behulp van projectieapparatuur en gloeilampen tekeningen op transparanten worden geprojecteerd op drie muren. Zo wordt een schaduwtheater gecreëerd met bewegende beelden van een reeks figuren, mechanismen en dieren. De figuren overlappen elkaar of vloeien in elkaar over, en vormen zo een aaneenschakeling van scènes over het leven. De afgebeelde parade is constant in beweging, en cirkelt samen met het sociale ritme en het ritme van de geschiedenis op ‘de muziek van de revolutie’. Doorheen dit alles hoort men als een echo uit het verleden het gedicht De twaalf van de Russische dichter Aleksandr Blok, het eerste Russische literaire werk over de periode na de revoluties in het begin van de twintigste eeuw. Kwart voor twaalf vertelt over het gevoel van collectieve verwachting en permanente veranderingscyclus. De revolutie verandert van een radicale in een progressieve beweging, en van een postindustriële samenleving gaan we over naar een netwerksamenleving.