Webstek: Ensor en internationale promotie van de Vlaamse kunstcollecties
Artikel
James Sidney Ensor werd op 13 april 1860 in Oostende geboren als de zoon van een Engelse vader en een Belgische moeder. Bij zijn overlijden in 1949 droeg hij de titel van baron en was hij een van de meest gevierde beeldende kunstenaars in Vlaanderen. Als een pionier van de moderne kunst liet hij ontelbare kunstwerken na die nog steeds tot ver over de landsgrenzen succes oogsten. Om zijn uitstraling én die van Vlaanderen nog meer te versterken werd door de Vlaamse Kunstcollectie onlangs een online museum over hem in het leven geroepen.
De Vlaamse Kunstcollectie (VKC) is het samenwerkingsverband van drie kunsthistorische musea in Vlaanderen: het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, het Groeningemuseum in Brugge en het Museum voor Schone Kunsten in Gent. Samen bieden zij een mooi overzicht van de kunstproductie in de Zuidelijke Nederlanden en België van de middeleeuwen tot de twintigste eeuw. Een van de opdrachten van VKC is de internationale promotie van de Vlaamse kunstcollecties. Daartoe digitaliseren deze musea reeds geruime tijd hun collecties waartoe werelderfgoed kan worden gerekend zoals werken van Jan van Eyck, Peter Paul Rubens, Antoon van Dyck en James Ensor. Die zijn terug te vinden via hun online catalogus.
Met de creatie van een virtueel museum gaat VKC nog een stapje verder met een erg omvattende en tegelijk zeer toegankelijke website die ook in Ensors ‘vadertaal’, het Engels, beschikbaar is. Behalve de drie vaste partnermusea van de VKC werden ook Mu.ZEE, Archiefbank Vlaanderen, Letterenhuis Antwerpen, Lukas-Art in Flanders vzw en het Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed FARO bij de ontwikkeling van het museum betrokken.
Er is voor elk wat wils. Er zijn geïllustreerde hoofdstukjes gewijd aan Ensor als schilder, als graficus en als tekenaar. In zijn biografie lees je over zijn eerste stappen in de kunstwereld en leer je de vrouwen in zijn leven kennen. Verder is er een klein fotoarchief met ondermeer een beeld van de kunstenaar gezeten aan zijn harmonium voor ‘De intrede van Christus in Brussel in 1889’; een werk dat nu in het J. Paul Getty Museum in Los Angeles hangt.
Blommetje van kleur
Wie eerder in bronnenmateriaal en onderzoek omtrent Ensor is geïnteresseerd komt eveneens aan zijn trekken. Er worden verschillende webpublicaties aangeboden en in een aparte rubriek vind je links naar musea, erfgoedbibliotheken en archiefinstellingen die archiefmateriaal gerelateerd aan de kunstenaar hebben verzameld en deze ook ontsluiten. De deelrubriek ‘collectievorming’ vertelt je dan weer hoe verzamelaars, conservatoren en vrijgevige vrienden doorheen de jaren een uitgebreide Ensorcollectie voor de Vlaamse kunstmusea hebben verworven. Elke geïnteresseerde kan zich trouwens aanmelden op de website en er zelf zijn eigen favoriete verzameling samenstellen.
Het mooiste aan de website echter zijn de kleine verhalen die niet alleen de kunstenaar, maar ook de mens Ensor typeren. Zo verneem je bijvoorbeeld waarom het gele pigment in zijn werk conservatieteams kopzorgen baart of hoor je een unieke klankopname uit 1936 waarop de meester in het vlekkeloos Oostends over zijn woonplaats en muze vertelt: zijn “lief blommetje van kleur, 'emel van de zè”.
‘Ensor, een online museum’ is de eerste in een reeks waarmee Cultuurminister Schauvliege en VKC een stevige brok Vlaamse cultuur op de internationale kaart willen zetten. Dit jaar staan er nog minstens twee soortgelijke websites gepland: eentje zal gewijd zijn aan de Vlaamse primitieven, een tweede aan George Minne. Aan deze symbolist wijdt het Gentse Museum voor Schone Kunsten in het najaar trouwens de tentoonstelling De wereld van George Minne en Maurice Maeterlinck. Onze verwachtingen zijn alvast hoog gespannen.
