Op 24 februari 1500 vierde Gent feest. In het Prinsenhof werd een koningskind geboren. Karel was de eerste zoon van Filips de Schone, heer van de Nederlanden en Johanna de Waanzinnige, erfprinses van Castilië en Aragon. Vanaf dit najaar, tot een eind in het jaar 2000, viert Gent weer feest. Net zoals bij het Van Dyckjaar zetten stellen we de eerste tentoonstellingen al aan u voor. 

Carolus

Het onderwerp van deze tentoonstelling is, hoe kan het anders, de wereld van keizer Karel V.

0p de grens tussen Middeleeuwen en Nieuwe Tijd stond deze figuur voor een immense opgave: een rijk regeren 'waar de zon nooit ondergaat'. Hij was immers vorst van de Nederlanden, koning van Spanje, Napels en Sicilië, keizer van het Heilig Roomse Rijk en heerser over de overzeese gebieden die onder Spaans gezag waren ontdekt. Kortom, hij kan zonder meer als één van de belangrijkste heersers uit de Europese geschiedenis beschouwd worden. 

En aangezien de keizer op 24 februari 1500 in Gent werd geboren, ligt het voor de hand dat Gent aan zijn roemruchte zoon een belangrijke tentoonstelling wil wijden. Voor de stad Gent is Karel V natuurlijk geen onbesproken vorst. De keizer kortwiekte het opstandige Gent in 1540. De tentoonstelling in Gent zal dan ook geen enkele hagiografische allure hebben, maar Karel V kritisch benaderen.

Praktisch

Sint-Pietersabdij, Gent. Van 6 november 1999 tot 30 januari 2000

Mise-en-scène - Keizer Karel en de verbeelding van de 19de eeuw

Keizer Karel was enorm populair in de 19de-eeuwse historieschilderkunst.

Mise-en-scène, Museum voor Schone Kunsten, Jan Van Beers, Keizer Karel als kind, 1879

Mise-en-scène, Museum voor Schone Kunsten, Jan Van Beers, Keizer Karel als kind, 1879

Foto: Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, Antwerpen

Via zijn lotgevallen en daden werden belangrijke thema's in beeld gebracht die de 19de-eeuwse burgerij bezig hielden. 

De officiële kunst voerde Keizer Karel ten tonele om tot nationale gevoelens te inspireren en de burgerzin aan te wakkeren. Bepaalde thema's uit het leven van Keizer Karel of uit zijn tijd dienden dan weer om het verleden en het heden kritisch te vergelijken. 

In hun werk geven de kunstenaars meestal een zeer persoonlijke interpretatie van de levensloop van Karel V. De klassieke episodes zijn: de jeugd van de keizer, zijn opvoeding, zijn triomfantelijke intrede, de eedaflegging, het mecenaat, de troonsafstand, de terugtrekking in het klooster en de dood. 

Daarnaast duiken ook minder mooie kanten op die het beeld van de nationale glorie in vraag stellen: de waanzin van zijn moeder Johanna van Castilië, de rivaliteit tussen Frans I, koning van Frankrijk en Karel V, en de godsdienst als aanzet tot oorlogsgeweld. Bekende thema's uit het collectieve nationale geheugen, zoals de inquisitie, Egmond en Hoorne of Tijl Uilenspiegel werden eveneens veelvuldig uitgebeeld.

Praktisch

Museum voor Schone Kunsten, Gent. Van 1 december 1999 tot 19 maart 2000

Download hier de pdf

500ste verjaardag van de geboorte van Keizer Karel.pdf