Héloïse Boulanger - Canvas

In het kader van hun partnership gingen Le Soir en het Fotografiemuseum van start met Galerie du Soir. Parallel met elke grote tentoonstelling in het museum stelt Galerie du Soir een jonge, nog te ontdekken kunstenaar voor. Een focus op de toekomst in vier delen: een kleine maar belangrijke tentoonstelling in het museum, een portfolio in het tijdschrift Photographie ouverte, een voorstelling van de fotograaf in Le Soir en een selectie van zijn of haar werk op de website www.lesoir.be. Voor de nieuwe editie van Galerie du Soir viel de keuze op Héloïse Boulanger. Het geluk zit soms in een klein hoekje. Toch als je bereid bent om je wat aan te passen en indien nodig het lot een handje mee te helpen door obstakels om te zetten in kansen. Dat is wat het traject van Heloïse Boulanger ons vertelt, op een heel eigen manier. In haar werk brengt ze een mix van genres op basis van de fotografie, maar het had net zo goed gekund dat de fotografie nooit in haar leven was gekomen.  

‘In het begin,’ legt ze uit, ‘was fotografie helemaal niet voor de hand liggend voor mij. Op de middelbare school volgde ik schilderkunst, tekenen, aquarel en pastel... Mijn school bood de mogelijkheid om je voor een kunstrichting in te schrijven en ik had daarvoor gekozen. Jammer genoeg kozen maar heel weinig leerlingen die optie. En dus besloot de directie om de twee laatste jaren af te schaffen. Ik moest mij dan ook noodgedwongen heroriënteren. Bij de voorgestelde richtingen was er een die mij meer dan de andere interesseerde, de audiovisuele richting. Het was overgangsonderwijs dat me in elk geval de mogelijkheid gaf om artistiek bezig te blijven. We hadden lessen film, maar ook fotografie. En bovendien ook lessen kunstgeschiedenis, wat eigenaardig genoeg niet bestond in de richting beeldende kunsten. In die lessen schonk de leraar evenveel aandacht aan de fotografie als aan de schilderkunst en dat heeft echt mijn ogen geopend voor de mogelijkheden van dat medium.’  

Gedurende twee jaar ontdekte ze de kunstgeschiedenis en maakte ze zich vertrouwd met de basis van de fotografie, waarvan ze de diverse mogelijkheden verkende. In die mate dat ze verder wilde in die richting. Ze besloot naar de hogeschool Albert Jacquard te gaan, die bekend stond voor het zeer technische onderwijs in dat domein. 

‘Toen hij hoorde dat ik die keuze had gemaakt, zei een van mijn leraren uit het middelbaar: je gaat afzien, hun ding is techniek, niet creativiteit.’ Maar ik volhardde en koos de richting illustratie, met het idee dat ik me nog altijd kon heroriënteren als het me niet beviel.’  

En dat deed ze ook snel, door een richting te kiezen waar ze in contact kwam met een maximum aan domeinen: fotografie, video, 360 graden, webdesign... En wat haar leraar had voorspeld werd bevestigd: ‘We leerden daar de techniek en niets anders dan de techniek. Maar ik was net het tegenovergestelde. Ik slaagde wel, maar zodra ik iets maakte waarover ik echt tevreden was, kreeg ik op mijn kop omdat het te “artistiek” was. En het vloog de papiermand in.’ Een harde leerschool die een climax bereikte met haar eindwerk. ‘Een jaar lang doorkruiste ik Europa voor een project in analoge fotografie, dat mijn leraren het hele jaar goedkeurden. En op het jurymoment werd ik afgekraakt. Ze zeiden dat ze me een tweede kans zouden geven. Ik had een maand de tijd om begin augustus een ander werk voor te stellen. En ik kreeg te horen dat het meer technisch en minder artistiek moest zijn.’ Vol wilskracht ging de jonge vrouw weer aan het werk. Maar niet echt zoals haar leraren dat hadden begrepen. ‘Ik heb bewust compleet het tegenovergestelde gedaan van wat ze me hadden gevraagd. Ze vroegen me om iets kleins en technisch te maken, en ik besloot om iets groots en artistieks te maken rond persoonlijke gevoelens, met een mix van fotografie, schilderkunst, collage en video.’ Een enorm risico dat tegen elke verwachting in loonde. Dat klinkt misschien vreemd in de oren, maar als je naar het werk kijkt, begrijp je het wel. Naast de intrinsieke waarde die de reeks Canvas heeft, onderzoekt ze alle bruikbare technieken voor een dergelijk werk: fotografie, print op doek, 3D-print, superposities, collages, zeefdruk op papier, een apart gebruik van vinylplaten, superposities van kalkpapier, naaiwerk, schilderkunst, video...

‘De mix van media interesseert me heel sterk’, zo zegt Héloïse. ‘Ik heb de technieken gebruikt die pasten bij wat ik wilde uitdrukken.’: routine, stress, liefde, besluitloosheid, dwang, kwetsbaarheid, schuld... Een werk dat verrast en je op een dwaalspoor zet, dat de toeschouwer uitnodigt om de dingen anders te bekijken, zich vragen te stellen en soms te handelen, zoals in de uitbeelding van De woede. Daar ontdek je pas alle facetten door een rood gelatineblaadje heen en weer te bewegen voor een werk dat een mix is van foto, tekst en zeefdruk. Nu is het jouw beurt...  

Jean-Marie Wynants