Archeologie in Vlaanderen

Johan Veeckman studeerde Kunstgeschiedenis en Archeologie, en Geschiedenis aan de Universiteit Gent en is werkzaam als hoofd van de afdeling Onroerend Erfgoed van de stad Antwerpen. Naast het stedelijk monumentenbeleid gaat zijn interesse vooral uit naar de studie van de materiële cultuur uit het Antwerps archeologisch onderzoek. Glas en majolica nemen daarbij een bijzondere plaats in. Foto © Johan Veeckman

Bieke Hillewaert (1961) studeerde Kunstgeschiedenis en Oudheidkunde aan de Universiteit Gent en was archeologe bij de Stedelijke Archeologische Dienst Brugge.  Ze  was jarenlang coördinator van Raakvlak, de Archeologische Dienst voor Brugge en Ommeland. Zij deed onderzoek, was actief in de publiekswerking (o.a. Merovingisch Huis) en werkte mee aan diverse publicaties. Vanaf 2018 is ze onderwijsbegeleider van de vakgroep historische archeologie ( Universiteit Gent ). Foto ©amarant.be

Stef Van Bellingen studeerde kunstgeschiedenis en oudheidkunde aan de RU Gent, gespecialiseerd in hedendaagse kunst. Hij zette al verschillende tentoonstellingen op in binnen- en buitenland en doceert daarnaast ook kunst. Hij werkt zowel met gevestigde waarden als opkomend talent. Hij was ook tweemaal jury van ‘De Canvascollectie’. In 2011 werkte hij samen met kunstpaus Jan Hoet aan Coupe De Ville, een internationale tentoonstelling in zijn thuisstad Sint-Niklaas. Wegens succes volgde er in 2013 een tweede editie en meteen ook een bijhorend boek. In 2016 kwam er een tweede boek over Coup De Ville.  In 2018 werd de Sint-Niklase 'kunstpaus' Stef Van Bellingen van WARP  'culturele ambassadeur van Sint-Niklaas'. Foto © enterfestival.be

Marc Dewilde studeerde Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis aan de KU Leuven en was attaché aan het I.A.P, leider van de buitendienst te Diksmuide-Woumen. Sedert 1994 was hij erfgoedonderzoeker archeologie van het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed.  In een interview van 2019 blikt archeoloog Marc Dewilde  terug op zijn lange carrière. Hij vertelt over enkele boeiende projecten zoals de opgraving van de Verdronken Weiden te Ieper en recent het archeologisch onderzoek op een Merovingisch grafveld te Koksijde. Hij schets ook enkele positieve evoluties binnen de Vlaamse archeologie zoals de betere verstandhouding en samenwerking met de bouwsector. Minder positief daarentegen vindt hij het verdwijnen van het statuut van de vrijwilligers in de archeologie. Alhoewel… sinds Marc met pensioen is heeft de Vlaamse archeologie er alvast 1 nieuwe vrijwilliger bij. Foto © exsitu.be

 Yann Hollevoet (1962-2012) studeerde Geschiedenis en archeologie aan de Universiteit Gent in een tijd dat daarvoor nog geen aparte opleidingsrichting voorzien was. In 1985 behaalde hij het licentiaat in de geschiedenis optie oudste tijden. Een doctoraatsproject startte in 1986, liep tot 1990 en had als thema Het Houtland in de Romeinse en vroegmiddeleeuwse periode: continuïteit of cesuur?  In 1991 zou Yann het Instituut voor het Archeologisch Patrimonium (IAP)  vervoegen en  tot eind 1999 in zijn favoriete studiegebied opgravingen blijven verrichten. Begin 2000 verliet Yann het IAP om gedurende twee jaar een assistentschap aan de Gentse universiteit uit te oefenen. Eind 2002 keerde hij echter terug bij de Afdeling Monumenten en Landschappen, departement Leefmilieu en Infrastructuur en in 2006 stapte hij over naar Ruimtelijke ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed, Afdeling Stedenbouwkundig beleid en Onroerend erfgoedbeleid. De laatste jaren was Yann wat minder actief op het wetenschappelijk publicatievlak. Toch zullen zijn bijdragen in de boeken Vondsten uit vuur, over een Romeinse begraafplaats in Jabbeke, en in Op het raakvlak van twee landschappen, over de vroegste geschiedenis van Brugge, een synthese blijven vormen van de kennis en ideeën die hij gedurende 30 jaar verzamelde. Hetzelfde zal zeker ook gelden voor zijn bijdrage in een wetenschappelijk synthesewerk over de geschiedenis van Brugge, die postuum in Oxford verschijnt. Foto © chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://vobow.be/Data/WAK/PDF's/WAK%20nr%2074.pdf = West-Vlaamse Archeokrant nr 74 van mei 2012

Rudi van Hove (1952-2011) studeerde Kunstgeschiedenis en Oudheidkunde aan de Universiteit Gent en is diensthoofd van de Archeologische Dienst Waasland. Rudi was een gedreven en uiterst nauwgezet veldarcheoloog. Hij bouwde de ADW uit tot de eerste intergemeentelijke archeologische dienst, die later als voorbeeld zou gelden voor de oprichting van gelijkaardige organen in Vlaanderen. Onder zijn leiding werden in het Waasland heel wat belangrijke opgravingen uitgevoerd. Hij lag aan de basis van de professionalisering van de archeologische erfgoedzorg in het Waasland. Foto © interwaas.be

Prof. Frank Vermeulen doctoreerde in 1988 op de studie van de Romeinse bewoning in Zandig Vlaanderen en is sinds 1999 gewoon hoogleraar Romeinse archeologie en archeologische methodologie aan de Universiteit Gent. Hij is vooral geïnteresseerd in de archeologie van Romeinse nederzettingen en in geo-archeologische studies van Mediterrane landschappen. Hij is een international erkend specialist in niet-invasieve archeologische veldmethoden, zoals luchtfotografie en geofysische prospectie. Sinds 2000 heeft hij grote veldprojecten geleid in Italië, Portugal en Frankrijk. De jongste Jaren richt zijn onderzoek zich voornamelijk op de studie van het Romeinse kolonialisme en stadsplanning, met name met betrekking tot Midden-Italië. Een deel van dit onderzoek is gebaseerd op de leiding gedurende de afgelopen twee decennia van een multidisciplinair veldproject over de dynamiek van nederzettingen in de centraal-Adriatische Potenza-vallei en op een reeks grote veldprojecten over verlaten Romeinse steden in Lazio en Marche. Foto © Frank Vermeulen

Prof. emeritus Hugo Thoen (1941), doctor in de archeologie studeerde Geschiedenis aan de Universiteit Gent. Hij  is erehoogleraar aan de Universiteit Gent, waar hij vooral Provinciaal-Romeinse archeologie doceerde. Hij leidde tal van opgravingen in binnen- en buitenland en publiceerde in nationale en internationale reeksen. In Oudenburg, waar een Gallo-Romeins museum is opgericht, zijn ze heel dankbaar voor het vele werk van de voormalige Gentse hoogleraar archeologie uit Deinze. Hij werd er ereburger in 2018. Het internationale symposium 2020 over archeologie in Izmir werd opgedragen aan deze Deinzenaar: hij  kreeg  er de Annual Award of the Ancient Anatolian Studies van The Research Centre for the Archaeology of Western Anatolia.  Foto © davidsfonds.be

Geert Vynckier studeerde Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis aan de KU Leuven. Sedert 1987 werkt hij als erfgoedonderzoeker en veldwerkleider archeologie bij het Agentschap Onroerend Erfgoed. Het Agentschap wordt  op de hoogte gebracht van archeologische toevalsvondsten bij (bouw)werken. Samen met een ploeg van technici en tekenaars wordt het terrein gedeeltelijk opgeschoond en de zichtbare archeologische sporen geregistreerd. Uit de registratie en het onderzoek is gebleken dat er zo belangrijke informatie kan verzameld worden over de bouwgeschiedenis van de streek. Foto © Jan Boey 

Alain Vanderhoeven studeerde Oudheidkunde, Kunstgeschiedenis en Geschiedenis aan de K.U. Leuven, Archeologie aan de Universiteit Amsterdam en is hij wetenschappelijk medewerker aan het I.A.P., leider van de buitendienst Tongeren.  Hij  is dan ook  een expert van de archeologie in Tongeren en heeft reeds tweeduizend jaar geschiedenis door zijn vingers zien gaan. Zo was hij het voorbije decennium bij elke opgraving van de Onze-Lieve-Vrouwbasiliek in Tongeren betrokken. Foto © Alain Vanderhoeven 

Rica Annaert studeerde  in 1982 af in Oudheidkunde,Kunstgeschiedenis en Archeologie aan de KU Leuven. In 1991 startte ze haar carrière als onderzoeker bij  het IAP,  later VIOE, het huidige agentschap Onroerend Erfgoed. Dankzij talrijke veldonderzoeken en opgravingen werd ze de senior specialist van de Antwerpse Kempen op het gebied van plattelandsarcheologie van de metaaltijd tot de middeleeuwen, met focus op de vroege middeleeuwen. In die context vertegenwoordigde ze het agentschap in het Europese ACE-netwerk (Archeologie in hedendaags Europa, 2007-2012 - Cultuurprogramma van de Europese Commissie) waar historische migratie en publieksbereik centraal stonden. Ze doceerde ook enkele jaren de cursus 'Archeologie' aan het CVO in Turnhout. Sinds 2009 is zij bestuurslid van het Internationales Sachsensymposion.  In 2019 kreeg ze een bijzondere doctoraatsbeurs van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO) voor het afwerken van haar doctoraat. In 2022 promoveerde ze tot doctor aan de Universiteit van Leiden. Als expert in vroegmiddeleeuwse funeraire archeologie was ze ook betrokken bij het CRUMBEL-project, Crematies, Urnen en Mobiliteit. Foto © Rica Annaert

Luc Van Impe studeerde Geschiedenis aan de KU Leuven en was werkleider aan het Instituut voor Archeologisch Patrimonium.  Luc heeft 40 jaar lang archeologisch onderzoek gevoerd en heeft een uitzonderlijke passie voor het vak. Enkele keren per jaar krijgt een M-bassadeur de kans om zijn favoriete collectiestuk voor te stellen aan de vrienden van M Leuven. In 2017 zijn dat de favoriete collectiestukken van Luc: twee indrukwekkende archeologische glasvondsten die te zien zijn in de collectiepresentatie 'Alles voor de vorm'. Foto © https://www.mleuven.be/programma/de-passie-van-luc-van-impe

Prof. Marc De Bie is kunsthistoricus en doctor in de archeologie, gespecialiseerd in cultuur van de vroege steentijd. Sinds 2000 doceerde hij aan de VUB kunst en archeologie van de prehistorie, met bijzondere aandacht voor de oorsprong en de ontplooiing van cultureel gedrag doorheen de steentijden en de wisselwerking met cognitieve ontwikkelingen bij de mens.  Hij is directeur van het team Onderzoek Landschap bij het agentschap Onroerend Erfgoed.  Als voormalig afdelingshoofd werkte hij mee aan de totstandkoming en de implementatie van het onroerenderfgoeddecreet van 2013 dat ook het onroerenderfgoedrichtplan voorzag als nieuw instrument. Samen met collega’s en met alle partners maakt Marc werk van de actieprogramma’s en de richtplannen.  Foto © herita.be

Prof. dr. Jean Bourgeois (1955) studeerde Geschiedenis en Archeologie aan de Universiteit Gent. Hij studeerde af als Licentiaat Geschiedenis en Archeologie in 1978 en begon hij er als assistent-onderzoeker bij het Departement Archeologie.  In 1985 promoveerde hij tot doctor in de geschiedenis en archeologie, Hij was deeltijds universitair hoofddocent aan de Vrije Universiteit Brussel (1986-1999).  In 1991 werd hij fulltime universitair hoofddocent bij de afdeling Archeologie (1997) en later senior full-professor (2001) verantwoordelijk voor Archeologie en Prehistorie van Europa. Hij is Korrespondierende Mitglieder van het Deutsche Archäologische Institut (1996), Francqui Research professor (2010-2013), lid van de Academia Europaea (2011) en lid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten (2011). Hij was ook actief in de UISPP Union Internationale des Sciences Pré- et Protohistoriques - IUPPS International Union for Prehistoric and Protohistoric Sciences, waar hij tussen 1996 en 2006 secretaris-generaal was en voorzitter (2011-2017). Foto © Jean Bourgeois

Prof. em. Pierre M. Vermeersch (1938)  is doctor in de geografie. Na zijn priesterwijding studeerde hij verder aan de Katholieke Universiteit van Leuven en werd hij doctor in de wetenschappen. Hij doceerde o.a. prehistorische archeologie en steentijdculturen, paleo-antropologie en natuurwetenschappelijke methoden in het archeologisch onderzoek aan de KU Leuven. Zijn onderzoek spitste zich toe op cultuur en milieu van de prehistorische mens in Europa en Noord-Afrika en vooral ook voor de ontstaansgeschiedenis en de evolutie van de mens. Hij is lid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, Klasse van de natuurwetenschappen. Foto © Davidsfonds.be 

 Marnix Pieters behaalde een masterdiploma Geschiedenis (1984) en  Bodemkunde (1986) aan de Universiteit Gent. Als deskundige nam hij deel aan een grootschalig archeologisch onderzoeksproject in het Louvre Museum in Parijs. In 1992 keerde hij terug naar België en startte voor  de Rijksdienst voor Onroerend Erfgoed samen met de provincie West-Vlaanderen een archeologisch onderzoeksproject  over de verloren laatmiddeleeuwse vissersnederzetting Walraversijde. Dit resulteerde in een doctoraat (VUB-2002). Vanaf 2003 wijdde hij zijn wetenschappelijke werk aan maritieme archeologie in het Belgische deel van de Noordzee. Sinds 2013 geeft hij  als gastprofessor een masteropleiding 'De archeologie van kust en zee' aan de VUB.   Hij is lid van het Internationaal Wetenschappelijk Comité voor cultureel erfgoed onder water sinds 2007 en volgt namens België de jaarlijkse vergaderingen van de Unesco-conventie 2001 voor de bescherming van het cultureel erfgoed onder water, Sinds 2015 veranderde zijn functie als senior adviseur maritiem en onderwatererfgoed bij Agentschap Onroerend Erfgoed (Brussel) in 'Onderzoeksdirecteur Archeologie' die tot op de dag van vandaag voortduurt. Foto © vub.be

Anton Ervynck (1961), studeerde Dierkunde aan de Universiteit Gent en behaalde zijn doctoraat aan de Universiteit van Amsterdam. Hij bestudeerde dierenresten uit Vlaamse archeologische vindplaatsen, meestal uit de Romeinse, middeleeuwse en meer recente tijden. Hij coördineert een team van natuurwetenschappers binnen het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed en  doceert natuurwetenschappen in de archeologie en ecologische archeologie aan de Universiteit Gent. In 2011 verschijnt  het boek De oudste Ronde van Vlaanderen, een archeologisch parcours, met vlot leesbare en rijke tekst onder zijn leiding als VIOE-archeoloog. Foto © VLIZ

Prof. Dr. em. Frans Verhaeghe (1945) studeerde geschiedenis en archeologie aan de Universiteit Gent, België. Hij specialiseerde zich in middeleeuwse archeologie en behaalde zijn doctoraat in 1977. Na het doceren van middeleeuwse archeologie aan de Universiteit Gent werd hij professor aan de Vrije Universiteit Brussel. Hij werkte in verschillende nationale en internationale organisaties en in de redactie van tijdschriften omtrent archeologie. Zijn voornaamste interesses zijn de  middeleeuwse en latere materiële cultuur (met name keramiek), aspecten van middeleeuwse landelijke en stedelijke nederzettingen, en de theorie met betrekking tot materiële cultuurstudies. Hij heeft talrijke papers gepubliceerd en co-redigeerde zo'n 20 boeken op het gebied van middeleeuwse en latere archeologie.  In 2005 trok hij zich terug  uit het universitaire leven maar hij zet zijn onderzoeks- en redactionele activiteiten voort. Foto © onroerenderfgoed.be

Prof. Dr Guy De Boe studeerde Archeologie aan de KU Leuven. Hij was directeur van het IAP,  Instituut voor het Archeologisch Patrimonium , en deeltijds hoofddocent aan de KU Brussel.   In maart 2004 werd het IAP samengesmolten met het kenniscentrum van de toenmalige Afdeling Monumenten en Landschappen tot het huidige Vlaams Instituut voor Onroerend Erfgoed dat geen beheerstaken meer vervult maar zich toespitst op wetenschappelijk onderzoek en erfgoedontsluiting. Over Ename zei hij: "Archeologie bedrijf je niet in een labo, niet achter een computer, niet tussen vier muren maar met geestdrift en veldwerk' en 'een archeologisch park zoals dat van Ename opent toeristische perspectieven en heeft naast cultuur-historische mogelijkheden ook een economisch potentieel'.  Hij schreef het boek 'Archeologie in Vlaanderen' dat gepubliceerd werd in 1995. Foto © Jacques Sonck, uit OKV Plus 1996.3

Marie Christine Laleman (°1952) studeerde kunstgeschiedenis en oudheidkunde aan de Universiteit Gent en specialiseerde zich in middeleeuwse archeologie. Ze was van 1973 tot 2017 werkzaam bij de Stad Gent, in diverse functies van wetenschappelijk medewerker tot directeur van De Zwarte Doos (Stadsarcheologie en Stadsarchief Gent). Ze werkte mee aan de oprichting en de uitbouw van Stadsarcheologie Gent, verzorgt publicaties, voordrachten, gastcolleges aan diverse universiteiten en socioculturele toepassingen rond stadsgeschiedenis van Gent, middeleeuwse archeologie, stadsarcheologie en bouwarcheologie. Foto © Marie Christine Laleman

Dirk Callebaut (°1947) studeerde Geschiedenis aan de Universiteit Gent en is werkleider aan het I.A.P, leider van de buitendienst te Ename.  De archeoloog, onder wiens leiding het castrum, de Sint-Salvatorsite en de Sint-Laurentiuskerk in Ename werden opgegraven. Recent historisch onderzoek van zijn hand laat een nieuw licht schijnen over Ename’s vroegste geschiedenis. Hij was wnd. directeur Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed. Foto © vrije download via https://beeld.ugent.be/nl/fotoalbum/foto/z2009-73-007,  Foto Hilde Christiaens