Pieter Bruegel - De biografie van Leen Huet
Artikel
Kunsthistorica en auteur Leen Huet zette haar tanden in het leven van Pieter Bruegel. Het werd niet zomaar een biografie maar dé biografie zoals we op de titelpagina kunnen lezen.
Wie de uitgebreide bibliografie er op na slaat, ontdekt dat er eigenlijk zo goed als geen biografieën over Bruegel zijn geschreven. Dat hoeft ook niet te verwonderen want zoals de auteur het zelf verwoordt: “Het bronnenmateriaal voor biografieën bestaat bij voorkeur uit teksten, liefst van het onderwerp zelf of van de mensen uit zijn omgeving.” Daar wringt het schoentje, want beide soort teksten zijn voor Bruegel zeer schaars. Hoe kan Leen Huet dan een biografie schrijven? Ze kijkt naar zijn oeuvre want in zijn prenten, tekeningen en schilderijen zijn er ruimschoots aanwijzingen te vinden om het leven van de schilder beter te doorgronden.
Het boek is onderverdeeld in acht hoofdstukken en start met de ‘herontdekking’ van Bruegel. In dat hoofdstuk legt ze uit hoe het oeuvre van Bruegel eind negentiende eeuw werd herontdekt. Ze illustreert dit met het schilderij De Dulle Griet. Het was de Antwerpse verzamelaar Mayer van den Bergh die het werk kocht op een Duitse veiling in 1894. Veel interesse voor dit soort schilderijen was er toen niet en dank zij Mayer van Den Bergh kwam het schilderij terug naar Antwerpen waar Bruegel het had geschilderd in 1561. Leen Huet gaat hier dieper op in en maakt ook een nieuw verband tussen de reuzenoptochten in Antwerpen en de figuur van de Dulle Griet. Hoofdstuk twee gaat over Bruegel van Brabant. Ze staat stil bij Bruegels leermeester Pieter Coecke van Aelst, hofschilder van Karel V en Maria van Hongarije. De auteur benadrukt dat er tussen beide oeuvres meer raakpunten zijn dan verschillen. In het derde hoofdstuk, ‘Verloren Altaarstuk’, behandelt Leen Huet de nog bekende schilderijen van de Vlaamse meester. We kennen er slechts een veertigtal. Een aantal ging verloren waaronder een groot altaarstuk.
Pieter Bruegel - De biografie van Leen Huet
In dit verhaal over dit verloren werk geeft de kunsthistorica ons een boeiende kijk op het reilen en zeilen van de kunsthandel in de zestiende eeuw. Het vierde hoofdstuk verhaalt de reis van Pieter Bruegel naar Italië. Het is van de meest boeiende delen waarin je als het ware naast de schilder mee stapt doorheen het weergaloze landschap, naar de punt van de laars en verder. Het vijfde hoofdstuk beschrijft het belang van de relatie met Hieronymus Cock, de kunsthandelaar die In de Vier Winden uitbaatte. Pieter Bruegel ontwierp voor hem talloze landschapsprenten en moraliserende prenten. Die bieden ons volgens de auteur een uitstekend aanknopingspunt om mee te lezen wat Bruegel las. Het zesde hoofdstuk staat stil bij de iconografie van zijn oeuvre. Wereldberoemde schilderijen zoals De Spreekwoorden,
De Kinderspelen en de Strijd tussen Carnaval en Vasten komen hier aan bod. De auteur zoekt een verband met de betekenis van deze schilderijen en het stedelijke leven in Antwerpen en Brussel. Het zevende heeft als titel ‘Van Schelde naar Zenne’. Bruegel trouwde in 1563 met de dochter van zijn leermeester en verhuisde van Antwerpen naar Brussel. Het laatste hoofdstuk geeft een boeiend overzicht van auteurs die zich allemaal door Bruegel lieten inspireren of over hem spreken. Felix Timmermans schreef Pieter Bruegel zo heb ik u uit uwe werken geroken, maar de auteur verwijst ook naar Marguerite Yourcenar en Willy Vandersteen. Uiteindelijk is de zoektocht van Leen Huet een zeer boeiend verhaal geworden. Ze geeft tussendoor allerlei weetjes mee en haar schrijfstijl spreekt tot de verbeelding waardoor je je regelmatig in de zestiende eeuw waant. Maar het belangrijkste van al is dat ze ons opnieuw leert kijken naar de werken van Pieter Bruegel. Wat schijnbaar losjes uit de pen wordt geschud, is duidelijk de vrucht van jarenlang onderzoek, vele reizen en opzoekingen in archieven. Een meesterwerk!
Boeken
Leen Huet
Pieter Bruegel - De Biografie
Uitgeverij Polis, Herdruk in paperback. € 24,95 (winkelprijs) - Dit boek bieden we ook aan als premieboek voor slechts € 20 (meeneemprijs) of € 26,5 (incl. verzendingskosten).
