De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten en Google ontsluiten Pieter Bruegel de Oude
Artikel
Een plassende man op De volkstelling te Bethlehem (KMSKB). Het is één van de talloze scabreuze details verborgen in de schilderijen van Buegel.
Bruegel is hot. Liefhebbers konden afgelopen winter terecht in het Museum Boijmans Van Beuningen voor de tentoonstelling Van Bosch tot Bruegel (nog zo’n 16de-eeuwse publiekslieveling) en momenteel worden ze verwend met De heksen van Bruegel (Sint-Janshospitaal) en Bruegel in Black & White (The Courtauld Gallery). En dan is 2019 nog niet aangebroken, het jaar waarin de 450ste sterfdag van de meester wordt herdacht. In Antwerpen is voor dat jaar een tentoonstelling over de eeuw van Bruegel gepland en het Kunsthistorisches Museum in Wenen pakt uit met een retrospectieve.
Het Bruegelhuis, Hoogstraat 132, werd lange tijd verwaarloosd, maar vormt nu een speerpunt in de plannen van het KMSKB voor de grote herdenking in 2019.
© Gewestelijke Overheidsdienst Brussel – Documentatie Centrum Brussel Stedelijke Ontwikkeling
KMSKB en Google
De KMSKB – trotse eigenaars van een belangrijke Bruegel-collectie – konden moeilijk achterblijven. Na heel wat gebakkelei werd nu officieel de opening van het Bruegelhuis in de Marollen aangekondigd voor 2019. In dit huis, waar de kunstenaar mogelijk gewoond heeft tijdens zijn Brusselse periode, willen de KMSKB een multimediaal visitor center inrichten. Met het oog op deze opening werd aan Google gevraagd om digitale oplossingen te verzinnen om de bezoekers kennis te laten maken met dit uitzonderlijk oeuvre.
Het lijkt wel alsof Bruegel schilderde met het oog op een eventuele digitalisering, vertelt Amit Sood met een kwinkslag, zó gedetailleerd zijn zijn werken. Sood is de directeur van het Google Cultural Institute, een afdeling van internetgigant Google die zich inzet voor het ontsluiten van werelderfgoed. De werken worden in ultrahoge resolutie (gigapixel) gefotografeerd, waardoor moeilijk zichtbare details komen bloot te liggen. De organisatie heeft al enige ervaring met het digitaliseren van kunstwerken, maar het is de eerste keer dat gefocust wordt op één kunstenaar. De gedigitaliseerde werken zijn vrij beschikbaar op een website, die ook een educatieve doelstelling heeft.
De Nederlandse spreekwoorden (Gemäldegalerie, Berlijn) meet 117 op 163 cm, maar met behulp van de nieuwe technologie kunnen we nu zelfs de ogen op de dobbelstenen tellen.
De KMSKB bezitten drie werken die met zekerheid aan Bruegel toegeschreven kunnen worden, naast nog enkele werken die aan zijn oeuvre gerelateerd zijn. Zij zijn dan ook de belangrijkste partner in dit project, maar ook andere musea werden uitgenodigd om deel te nemen. Op de wesbite vallen schilderijen te zien uit de verzamelingen van de Royal Collection Trust (Londen), de Frick Collection (New York), de Gemäldegalerie (Berlijn), het Metropolitan Museum of Art (New York), Museum Boijmans van Beuningen (Rotterdam), het Statens Museum for Kunst (Kopenhagen) en het Museum voor Schone Kunsten (Boedapest). Het KHM, dat over de grootste verzameling Bruegels beschikt, heeft de handen vol aan de tentoonstelling in 2019 en verkoos om zich eerst daarop te focussen.
3D
De KMSKB pakken hiernaast uit met enkele nieuwigheden in het museum. Het meest opvallend is de Bruegel Box, een kamer waar geselecteerde werken op een gigantische schaal geprojecteerd zullen worden om de bezoeker er helemaal in onder te dompelen. Doorheen het museum komen ook negen “interactieve” stations om te bezoekers te informeren. Voor kinderen werd een virtual reality masker ontworpen door ingenieurs van Google: met behulp van deze cardboards en een smartphone kunnen zij De val van de opstandige engelen in 3D beleven.
Het museum geeft toe dat de experimenten met virtual reality en interactieve stations bedoeld zijn “om de interesse van het grote publiek te winnen in afwachting van de vieringen in 2019”. Wie vertrouwd is met de kunstenaar en zijn oeuvre zal weinig nieuws leren. De website met de gedigitaliseerde werken zal daarentegen zowel onderzoekers als gewone liefhebbers verbluffen.
