Kerkschatten van Sint-Catharina

In deze schatkamer, onderdeel van de Musea Maaseik, beleef je museale ‘primeurs’ van formaat. Hij gaat prat op Limburgs waardevolste kerkschat te zijn, met tal van Vlaamse Topstukken, zoals prachtige reliekhouders, zilversmeedwerk, een monstrans van begin 15de eeuw en 16de-eeuwse gewaden. In een ladekast vind je het kwetsbare oudste bewijs van het bestaan van de stad, een charter uit 1244. 

De kerkschat bezit de oudst bewaarde Angelsaksische religieuze weefsels van Europa (eerste helft 8ste eeuw). De vroegmiddeleeuwse kazuifel en het velamen zijn uniek in hun soort. De lappendekens van verschillende luxueuze stoffen bestaan uit zijden en linnen borduursels, rijkelijk gedecoreerd met goudbrokaat, parels en kralen.  In de 16de eeuw werden deze vroegmiddeleeuwse objecten van het eeuwenoude Aldeneik overgebracht naar de Sint-Catharinakerk in het centrum van Maaseik, waar ze nu dus bewonderd kunnen worden. 

De collectie, die getoond wordt in de schatkamer bij de kerk, verwijst naar het rijke verleden van de kloosters en abdijen uit de 8ste eeuw in het Maasland, waar missionarissen relieken en relatiegeschenken achterlieten. De vroegmiddeleeuwse collectie wordt aangevuld met zilverwerk en liturgische objecten (16de-19de eeuw) uit de parochiekerk Sint-Catharina zelf: het charter uit 1244 betreffende de oprichting van de parochie Maaseik, een aflaatbrief uit 1342 en laatmiddeleeuwse kazuifels en dalmatieken. 

Tot slot is de kerk de thuisbasis van één van de belangrijkste kerkschatten van de Lage Landen. Het betreft een opmerkelijk cultuurhistorisch overblijfsel uit de vroege middeleeuwen: de Codex Eyckensis, het oudste evangelieboek van de Benelux. Dit evangeliarium is afkomstig uit de voormalige abdijkerk van Aldeneik en wordt omhuld met een waas van mysterie. Om het terug te kunnen bezichtigen in de crypte in Maaseik zal je nog even geduld moeten hebben. Het boek wordt momenteel namelijk bewaard in de Maurits Sabbebibliotheek (KU Leuven), waar het onderwerp is van (inter)nationaal multidisciplinair onderzoek.